Tamme Smit heeft iets gepresteerd wat niemand in Nederland hem kan navertellen. Al 50 jaar lang heeft hij als kraanmachinist elk jaar bieten op de vrachtwagen geladen tijdens de bietencampagne. Mooi werk waar je zelfs na 50 jaar nog niet genoeg van hebt. Tamme zit vlak voor zijn pensioen en weet al zeker dat hij het gaat missen. “Het is gewoon prachtig om te doen” zegt Tamme.
Tamme is op zijn zestiende begonnen bij Werktuigenvereniging Zeerijp. “Toen had je nog een kraantje achterop de trekker en ging het allemaal nog niet zo snel” vertelt hij. “Met het laden van 20 ton bieten had je drie kwartier werk. Tegenwoordig gooi je zo’n 36, 37 ton in acht minuten op de vrachtwagen. Het is dus een stuk sneller geworden, maar helaas niet gezelliger. Vroeger had je allemaal kleine transportbedrijfjes die zelf voor hun kraan moesten zorgen. Daarvoor werd meestal een loonwerker ingehuurd. Dat ging toen nog om 400 hectare. Tegenwoordig is dat 3000 en moet het allemaal sneller en groter en is er minder tijd voor gezelligheid. De druk is hoger. We draaien nu 6 ½ dag in de week. We beginnen op zondagavond om 18.00 uur te laden tot de volgende zondagochtend om 6.00 uur. Vroeger begon je maandagochtend om 6.00 uur en toen zeiden ze bij de fabriek wat je moest brengen in de week. Dan ging je er tegenaan en meestal was je vrijdagavond of zaterdagochtend klaar. Dat is allemaal veranderd. Je mag ook niet teveel brengen bij de fabriek anders zetten ze de kraan 12 uur stil. Vroeger kon je bewoon brengen wat je wilde. Als je je tonnen had aangeleverd, was je klaar.”
“50 jaar lang zo vrij als een vogel”
Zelfs na 50 jaar bietencampagne heeft Tamme nog steeds plezier in zijn werk. “Zekers” zegt Tamme. “Het werk is nog steeds leuk genoeg hoor. Je zit in het veld en je bent zo vrij als een vogel. De laatste zeven jaar werk ik bij Mechielsen Oldehove B.V. en dat bevalt hartstikke goed, echt super. Een mooi bedrijf waar we een goede ploeg mensen hebben en het zelf gezellig maken. We houden het met elkaar leuk. Moet ook wel, anders houd je het geen 50 jaar vol” zegt hij lachend.
“Ik ga het gegarandeerd missen. En ik heb mijn baas ook al een hint gegeven. Als hij mij een slag grotere kraan koopt dan wil ik nog wel een jaar door.
“Het thuisfront moet wel achter je staan.”
Zo’n bietenploeg is gewoon een aparte ploeg. Je houdt ervan of je houdt er niet van. Gelukkig hebben wij de mensen die er wel van houden. Moet ook wel want het werk gaat in één stuk door. Het is bij ons vier dagen werken, twee dagen vrij. Maar dat gaat tijdens het weekend en de feestdagen gewoon door. Dit jaar had ik geluk. Ik was op oudejaarsavond vrij, maar moest wel op nieuwjaarsdag om 6.00 uur beginnen. Voor hetzelfde geld heb je nachtdienst en ben je tijdens Oud en Nieuw aan het werk. De jeugd wil dan gewoon vrij zijn, maar dan moet je dit werk niet gaan doen. Dat geldt ook voor je situatie thuis. Dit werk kun je namelijk alleen maar doen als je vrouw er achter staat. Als het thuis niet klikt of je vrouw wil niet dat je vaak ’s nachts weg bent, dan wordt het niet wat. Bij mij thuis gaat dat gewoon goed. Anders had ik geen 50 jaar bieten kunnen doen.”
50 JAAR IN DE BIETEN
